Uwaga redaktora: Chiny poczyniły znaczące postępy w budowie nowoczesnego państwa socjalistycznego pod przywództwem Komunistycznej Partii Chin, co może pomóc innym krajom w wytyczeniu własnej drogi do modernizacji. Fakt, że pomoc w budowaniu globalnej społeczności ze wspólną przyszłością jest jednym z podstawowych wymogów modernizacji Chin, pokazuje, że kraj ten wypełnia swój globalny obowiązek wspierania innych krajów w ich rozwoju. Trzech ekspertów dzieli się swoimi poglądami na ten temat z China Daily.
Chiny nie „rosną”, lecz powracają do dawnej centralnej pozycji na arenie światowej – a być może ją wkrótce przekroczą. Chiny miały trzy globalne iteracje w historii: „Złoty Wiek” obejmujący dynastię Song (960–1279); okres dominacji za czasów dynastii Yuan (1271–1368) i Ming (1368–1644); oraz powrót do centralnej pozycji od Deng Xiaopinga w latach 70. XX wieku do obecnego Xi Jinpinga.
Były inne wspaniałe okresy, w których historia świata i Chin się przecinały. Jednak na niedawno zakończonym XX Zjeździe Komunistycznej Partii Chin, kraj przyjął model strukturalny ukierunkowany na szybsze i sprawniejsze podejmowanie decyzji, z czego możemy wywnioskować, że kraj dążył do pełnego powrotu do centralnej pozycji w nowym porządku świata opartym na efektywności i dobrobycie wewnętrznym.
XX Zjazd Partii zatwierdził Xi Jinpinga jako trzon KPCh i powołał nowy, 205-osobowy Komitet Centralny KPCh oraz nowy Stały Komitet Biura Politycznego Komitetu Centralnego KPCh.
Istnieje kilka ważnych punktów interesujących dla każdego naukowca zajmującego się polityką zagraniczną.
Po pierwsze, głównie na Zachodzie, podział władzy wykonawczej w ręce chińskiego przywódcy został określony jako „nadmiernie scentralizowany”. Jednak na Zachodzie – zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych – idea „prezydentury wykonawczej” i stosowanie „oświadczeń podpisujących” to radykalna centralizacja, pozwalająca prezydentom na ignorowanie ustawodawstwa, co zyskało na znaczeniu od prezydentur Ronalda Reagana po Joe Bidena.
Po drugie, należy podkreślić dwie cechy wypowiedzi Sekretarza Generalnego Komitetu Centralnego KPCh Xi Jinpinga na XX Zjeździe Partii: demokrację o chińskiej specyfice oraz mechanizmy rynkowe o chińskiej specyfice.
Demokracja w Chinach składa się z codziennych działań partyjnych oraz wyborów i wyborów na szerokim szczeblu krajowym lub odpowiednika „samorządu lokalnego” w krajach takich jak Niemcy i Francja. W połączeniu z „bezpośrednią władzą” na szczeblu Stałego Komitetu Biura Politycznego, chiński proces decyzyjny stanowi narzędzie agregacji danych i informacji w czasie rzeczywistym, co zapewnia trafność i skuteczność procesu decyzyjnego.
Ten lokalny model stanowi istotną przeciwwagę dla władzy krajowej, ponieważ bezpośrednie podejmowanie decyzji konkuruje z efektywnością i trafnością. Dlatego też będzie to kluczowa cecha, którą należy obserwować w nadchodzących latach w chińskim paradygmacie rządzenia.
Po trzecie, „mechanizmy rynkowe” w socjalizmie z chińską specyfiką oznaczają maksymalizację lokalnego wyboru przy jednoczesnym zapewnieniu „wspólnego dobrobytu”. Celem jest wykorzystanie rynku do identyfikacji i uszeregowania priorytetów, a następnie – poprzez bezpośrednie podejmowanie decyzji – do ich realizacji, wdrożenia i przeglądu pod kątem maksymalnej efektywności. Kwestią nie jest to, czy ktoś zgadza się, czy nie zgadza z tym modelem. Podejmowanie decyzji mających na celu zapewnienie wspólnego dobrobytu dla ponad 1,4 miliarda ludzi nie ma precedensu na świecie.
Być może najbardziej znaczącym sygnałem i koncepcją wyrażoną przez Xi w jego przemówieniu na XX Zjeździe Partii jest żądanie „jedności”, „innowacji” i „bezpieczeństwa” w ramach aktywnego protokołu „modernizacji”.
Pod tymi terminami i koncepcjami kryją się najbardziej ambitne i złożone systemy rozwoju w historii: Chiny wydobyły z ubóstwa więcej osób niż jakikolwiek inny kraj w historii, a ich udział w globalnym PKB wzrósł czterokrotnie; Chiny kształcą co roku więcej inżynierów niż jakikolwiek inny kraj; a odkąd AlphaGo firmy Google pokonał Fan Hui w starożytnej grze go w 2015 r., Chiny stały się światowym liderem w dziedzinie edukacji, innowacji i wdrażania sztucznej inteligencji.
Chiny zajmują również drugie miejsce pod względem liczby obowiązujących patentów, są światowym liderem w generowaniu produkcji i handlu, a także w eksporcie technologii.
Jednak chińskie władze stoją również przed bezprecedensowymi wyzwaniami, jakich nigdy wcześniej nie widziano. Na szczeblu krajowym Chiny muszą dokończyć transformację na czystą energię, nie powracając do wykorzystywania węgla i innych paliw kopalnych, a także skutecznie powstrzymać pandemię COVID-19, utrzymując jednocześnie wzrost gospodarczy.
Kraj musi również odbudować zaufanie do rynku nieruchomości. Dobrobyt wywołuje cykle popytu i kredytów, które są inflacyjne, napędzając wzrost zadłużenia i spekulacji. Dlatego Chiny będą potrzebowały nowego modelu radzenia sobie z cyklem „boomu i kryzysu”, aby ustabilizować sektor nieruchomości.
Co więcej, geopolitycznie, kwestia Tajwanu maskuje szerszy problem. Chiny i Stany Zjednoczone znajdują się w trakcie „zmiany układu sił” w porządku światowym, która wyłania się bez typowego dialogu dyplomatycznego ostatnich 60 lat. Istnieje nakładający się „plan hegemoniczny” – gdzie Stany Zjednoczone otaczają chińskie interesy militarnie, podczas gdy Chiny dominują gospodarczo i finansowo na obszarach, które niegdyś były domyślnie sojusznikami Zachodu.
Jeśli chodzi o ten ostatni punkt, świat nie powróci do dwubiegunowości. Technologie korporacyjne oznaczają, że zarówno mniejsze państwa, jak i podmioty niepaństwowe będą odgrywać znaczącą rolę w nowym porządku świata.
Xi Jinping słusznie apeluje o świat, który przestrzega prawa międzynarodowego, suwerennej integralności i wspólnego globalnego dobrobytu, aby kultywować pokój na świecie. Aby to osiągnąć, Chiny muszą przewodzić w dialogu i systemie „pomocy dla przedsiębiorstw”, ukierunkowanym na pragmatyczny rozwój, zrównoważony rozwój środowiska i ciągłą poprawę jakości życia w obrębie globalnych dóbr wspólnych.
Autor: Gilbert Morris | China Daily | Aktualizacja: 2022-10-31 07:29
Czas publikacji: 31 października 2022 r.